Merkez Bankası yıl sonu enflasyon tahminini 2 puan artırdı, yüzde 38'e yükseltti
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, 2024 yılının ikinci Enflasyon Raporu sunumunda, yıl sonu enflasyon tahmininin yüzde 38 seviyesine yükseltildiğini açıkladı. Önceki raporda, 2024 yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 36 seviyesindeydi. 2025 ve 2026 yıl sonu enflasyon tahmininde ise, değişikliğe gidilmedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, 'Enflasyon Raporu 2024-II' sunumunu gerçekleştirdi. Karahan, 2024 yıl sonu enflasyon tahminini 2 puan yukarı güncelleyerek yüzde 38'e çektiklerini ve 2025 ve 2026 tahminlerini sırasıyla yüzde 14 ve yüzde 9 seviyesinde koruduklarını bildirdi.
TCMB Başkanı Karahan'ın konuşmasından satır başları şöyle: Merkez Bankamızın temel amacı fiyat istikrarını sağlamak ve sürdürmektir. Fiyatlama davranışlarını ve enflasyon beklentilerini yakından takip ediyoruz. Enflasyon hedeflerimizle uyumlu seviyelere gerileyene kadar sıkı para politikası duruşumuzu korumakta kararlıyız. Enflasyon beklentilerinde kalıcı bir bozulmaya kesinlikle izin vermeyeceğiz.
Küresel enflasyon hedeflerin üzerinde
Küresel finansal koşullar büyümeyi baskılamaya devam etmektedir. Jeopolitik gelişmeler ve sıkı para politikalarının sürdürülmesi, küresel iktisadi faaliyetin seyri açısından öne çıkan risk faktörleridir. Küresel büyüme görünümü ve kompozisyonu, jeopolitik riskler, finansal koşullar ile arz yönlü faktörler, emtia fiyatları üzerinde belirleyici olmaya devam etmektedir. Jeopolitik gerilimlerin artması ile değerli metal ve petrol fiyatları da bir önceki Rapor dönemine kıyasla, önemli miktarda yükselmiştir. Küresel dezenflasyon devam etmekle birlikte, enflasyon birçok ekonomide hedeflerin üzerinde kalmıştır. Bu görünüme bağlı olarak, gelişmiş ülke merkez bankalarının, geçtiğimiz Rapor dönemine göre, daha geç ve daha yavaş faiz indirimine gideceklerine yönelik beklentiler güçlenmiştir.
Öncü göstergeler iç talepte daha ılımlı bir görünümde
2024 yılının ilk çeyreğine geldiğimizde yurt içi talepteki dirençli seyrin sürdüğünü görmekteyiz. Perakende satış ve ticaret satış hacim endeksleri ile kartla yapılan harcamalar, ilk çeyrekte tüketimde ivmelenmeye işaret etmiştir. Diğer taraftan, bayram tatili bir miktar belirsizlik oluşturmakla birlikte, ikinci çeyreğe ilişkin öncü göstergeler, iç talepte ilk çeyreğe kıyasla daha ılımlı bir görünüm ima etmektedir.
İlk çeyrekte artış gösteren PMI verileri, nisan ayı itibarıyla ikinci çeyrekte üretimde ılımlı bir zayıflama ima etmektedir. Kapasite kullanım oranı ise yılın ilk çeyreğindeki ılımlı düşüşün ardından, nisan ayı itibarıyla tarihsel ortalamalarının sınırlı miktar üzerindeki seyrini sürdürmüştür. İç talep ve üretime ilişkin görünüm, toplam talep koşullarının enflasyonist bir düzeyde seyrettiğine işaret etmektedir.
Tüketici enflasyonu, 2023 yılı son çeyreğinde ve 2024 yılı ocak ayında tahmin aralığının orta noktasına yakın seyretmişti. Ancak, son üç ayda, enflasyonun öngörülerimizden de yüksek bir seyir izlediğini görüyoruz. Nitekim, tüketici enflasyonu nisan ayını yüzde 69,8 ile bir önceki Enflasyon Raporu’nda sunduğumuz tahmin aralığının 0,9 puan üzerinde tamamlamıştır.
Yükselişte hizmet fiyatlarının rolü belirgin
Ana eğilimdeki yüksek seyirde hizmet fiyatlarının rolü belirgindir. Son dönemde hizmetler grubundaki fiyat artışlarının diğer gruplara kıyasla daha güçlü seyrettiğini görüyoruz. Hizmet enflasyonu aylık bazda yavaşlamakla birlikte yüksek bir seyir izlemektedir. Gelişmiş ülkelerde de hizmet enflasyonu manşet enflasyonun üzerindedir.
Konut piyasasındaki gelişmeleri öncü gösterge olarak yakından takip ediyoruz. Konut fiyatlarındaki artış eğilimi yavaşlamaktadır. Konut fiyatlarının artış eğilimi tüketici fiyatlarındaki artış eğiliminin altında seyretmektedir. Konut fiyatlarındaki yavaşlamanın ilerleyen dönemde gecikmeli olarak kira artışını sınırlayabileceğini değerlendiriyoruz.
Enflasyon beklentilerinin tahmin aralığına yakınsaması, dezenflasyon açısından kritik önemdedir. Enflasyonda yaşanan yukarı yönlü sürprizlerin de etkisiyle beklenti eğrisinin şubat ve mart aylarında yukarıya kaydığı gözlenmiştir. Mart ayındaki parasal sıkılaştırma sonrasında ise bu eğilim sona ermiştir. Birinci çeyrekte anket katılımcıları 3,8 puanlık yukarı yönlü enflasyon sürprizi yaşamış, ancak yıl sonu enflasyon beklentilerini 2,1 puan ile daha sınırlı bir oranda güncellemiştir.
Mevcut durumda, beklentiler, bir önceki Enflasyon Raporundaki yıl sonu enflasyon tahminimize üç ay gecikmeyle gelineceğine işaret etmektedir. Kararlarımızın enflasyon beklentilerinde iyileşme sağlayacağını ve piyasa beklentileriyle ara hedeflerimiz arasındaki farkın kapanacağını öngörüyoruz.
Likidite gelişmelerini yakından takip ederek, sterilizasyon araçlarını gerektiğinde etkin bir şekilde kullanacağız. Parasal sıkılaştırmamız finansal piyasalara hızlı ve güçlü şekilde yansımaktadır.
Mart ayındaki faiz artışı ve makroihtiyati düzenlemeler sonrasında, ticari kredi faizi yaklaşık 14 puan, tüketici kredisi faizi 18 puan ve mevduat faizi 15 puan artmıştır. Kredi faizlerinin geldiği seviye, kredi büyümesinin yavaşlamasına ve iç talebin dengelenmesine katkı verecektir.
TL mevduat payı artmayı sürdürüyor
Son verilen yabancı para mevduatından TL mevduatına geçişin hızlandığını gösteriyor. Parasal politika duruşumuz ve makroihtiyati çerçeve mevduat faizlerinin TL'ye geçişi destekleyecek seviyelerde kalmasını ve tasarrufların artmasını sağlayacak TL mevduat payı artmaya devam etmektedir. Son dönemde yabancı para kredilerinin arttığını gözlemliyoruz. Son sekiz ayda TL mevduatın payı yüzde 32'den yüzde 44'e çıkarken, KKM'nin payı yüzde 26'dan yüzde 14'e geriledi.
Jeopolitik risklerin yükseldiği ve küresel risk iştahının azaldığı nisan ayında, gelişmekte olan ülkelerden portföy çıkışları gözlenirken, Türkiye’ye giriş gerçekleşmiştir. Portföy girişleri, DİBS piyasasında yoğunlaşırken offshore swap kanalıyla da girişler artmaktadır. Swap hariç net rezervlere bugün itibarıyla baktığımızda ise son iki haftada 18 milyar dolarlık bir ek iyileşme görmekteyiz. Böylece, ilgili dönemde swap hariç net rezervler toplam 34 milyar dolar artmıştır.
TCMB'nin 2024 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 86,4 dolar (Önceki 83,6 dolar)
TCMB'nin 2025 yılı ortalama petrol fiyatları tahmini 82,3 dolar (Önceki 81,2 dolar)
TCMB'nin 2024 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %35,5 (Önceki %34,6)
TCMB'nin 2025 yıl sonu gıda fiyatları tahmini %15,0 (Önceki %15,0)
TCMB'nin 2024 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini %0,8 (Önceki -%0,1)
TCMB'nin 2025 yılı ortalama ithalat fiyatları değişim tahmini %2,6 (Önceki %0,7)
Enflasyonun 2024 yıl sonunda %38,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %36,0)
Enflasyonun 2025 yıl sonunda %14,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %14,0)
Enflasyonun 2026 yıl sonunda %9,0 olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz (Önceki %9,0)